Shrek – amerykański film animowany z 2001 roku w reżyserii Andrew Adamsona i Vicky Jenson, będący adaptacją ilustrowanej książki Shrek! autorstwa Williama Steiga.

W 2001 roku film zdobył Oscara w kategorii najlepszy film animowany pełnometrażowy. Był to pierwszy Oscar w tej kategorii, gdyż nagrodę tę zaczęto przyznawać dopiero od 2001 r. Piosenki w filmie śpiewają: Smash Mouth, Joan Jett, The Proclaimers, Jason Wade, The Baha Men i Rufus Wainwright. Animacja doczekała się kontynuacji w 2004 roku – Shrek 2, Shrek Trzeci w 2007 i Shrek Forever w 2010 roku[1]. Oglądanie filmu dozwolone bez ograniczeń (wg KRRiT)

Opis fabuły

Jest to opowieść o dużym, zielonym ogrze o imieniu Shrek. Chce on za wszelką cenę odzyskać spokój na terenie swojej posiadłości na bagnach, gdzie w wyniku represji okrutnego Lorda Farquaada zesłane zostały różne bajkowe postacie (m.in. Pinokio, Wilk i siedmiu krasnoludków). Shrek decyduje się więc na wyprawę do siedziby Lorda Farquaada, by odebrać prawa do swoich ziem, a w konsekwencji odzyskać utracony spokój. W wyprawie towarzyszy mu jego niezdarny przyjaciel – Osioł. W wyniku negocjacji zawarty zostaje układ: W zamian za otrzymanie dokumentu Ogr zobowiązuje się uwolnić ze smoczej wieży piękną królewnę Fionę, którą Lord wybrał na swoją przyszłą małżonkę. Po dotarciu do smoczej wieży, Shrek odbija Fionę i wychodzi cało z potyczki ze smokiem. Podczas drogi powrotnej nawiązuje się uczucie pomiędzy Shrekiem a Fioną. Niestety żadne z nich nie zdobyło się na miłosne wyznanie. W międzyczasie ujawniona zostaje tajemnica skrywana przez królewnę – Fiona tylko za dnia olśniewa urodą, natomiast po zachodzie słońca w konsekwencji rzuconego na nią uroku przemienia się w Ogra. Fiona, mimo uczucia jakim darzy Shreka decyduje się na zaślubiny z Lordem Farquaadem, który jest nieświadomy mrocznej strony medalu związanej z ślubem z Fioną. Królewna oraz Ogr targani uczuciami i rozterkami nie są pewni, czy dobrze postąpili. Na skutek mobilizacji ze strony Osła, Shrek rusza ostatecznie do Duloc (siedziby Faruqaada), by odbić Fionę i wyznać jej uczucie. W ostatniej chwili Shrek przerywa ceremonie zaślubin, ofiarując swą miłość Fionie, która zmienia się na stałe w ogra, natomiast Lord Farquaad zostaje zjedzony przez smoka, który uwolnił się z wieży. Film kończy się hucznym weselem zakochanej pary.
Wzór fabuły

Każda część filmu "Shrek", jest trochę wzorowana na klasycznej baśni. Pierwsza część filmu, to "Roszpunka", przynajmniej do któregoś momentu. Królewna Fiona, podobnie jak Roszpunka jest więziona w wysokiej wieży, przez czarny charakter (w baśni była to czarownica, tutaj jest to smok, który tylko wydaje się być zły). Fiona zostaje również uwolniona przez dzielnego rycerza, w którym później się zakochuje.
Obsada

Mike Myers – Shrek
Eddie Murphy – Osioł
Cameron Diaz – Królewna Fiona
John Lithgow – Lord Farquaad
Vincent Cassel – Robin Hood

i inni
Wersja polska

Opracowanie wersji polskiej: Start International Polska
Reżyseria: Joanna Wizmur
Dialogi polskie: Bartosz Wierzbięta
Kierownictwo muzyczne: Marek Klimczuk
Teksty piosenek: Bartosz Wierzbięta, Jacek Bończyk
W wersji polskiej udział wzięli:

Zbigniew Zamachowski – Shrek
Jerzy Stuhr – Osioł
Agnieszka Kunikowska – Królewna Fiona
Adam Ferency – Lord Farquaad
Janusz Zadura – Robin Hood

oraz

Tomasz Bednarek – Ciastek
Anna Apostolakis-Gluzińska – Smoczyca
Krzysztof Banaszyk – Kapitan straży Lorda Farquaada
Jarosław Boberek –
Pierwsza ślepa mysz,
Teloniusz
Wojciech Paszkowski –
Druga ślepa mysz,
Trzy świnki
Janusz Wituch – Trzecia ślepa mysz
Jarosław Domin – Pinokio
Andrzej Gawroński – Gepetto
Adam Bauman – Jeden z rycerzy Lorda Farquaada
Zbigniew Konopka – Jeden z rycerzy Lorda Farquaada
Jacek Kopczyński – Jeden z rycerzy Lorda Farquaada
Zbigniew Suszyński – Magiczne Lustro
Mirosław Zbrojewicz – Wilk
Krzysztof Królak – Miś w klatce
Ewa Smolińska
Tomasz Steciuk
Elżbieta Jędrzejewska
Przemysław Dąbrowski
Katarzyna Kwiatkowska

i inni

Piosenki śpiewają: Jacek Bończyk, Wojciech Dmochowski, Wojciech Paszkowski, Katarzyna Pysiak, Tomasz Steciuk, Paweł Strymiński, Beata Wyrąbkiewicz i inni.
Nagrody

Film zdobył wiele nagród m.in.:

Oscara za najlepszy film animowany pełnometrażowy (2001)
Złotą Palmę dla najlepszego reżysera (Vicky Jenson)

Był ponadto nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy Scenariusz Adaptowany. Otrzymał również 4 nominacje do MTV Movie Awards w kategoriach Najlepszy Film, Najlepsza Rola Komediowa (zarówno Mike Myers, jak i Eddie Murphy) oraz Najlepszy Zespół (Cameron Diaz, Eddie Murphy i Mike Myers).