Jacek Kaczmarski - Doświadczenie (Marzec '68)

Jutrzenka moich politycznych wrażeń:
Beztroska wiosna życia jedenasta,
Rok sześćdziesiąty ósmy, miesiąc marzec,
Przy placu Unii, prawie centrum miasta.

Widziałem z okna kuchni dom "Riviera",
Skarpę, ogródek, szkołę i boisko -
Mój zabaw teren, zajmowany teraz
Przez tłum ruchomy. Wszystko było blisko.

Przyleciał po mnie mój kolega "Jujo"
- Idziemy patrzeć! - rozkazał - ty ciapo!
Wiesz co jest grane? Studenci demonstrują!
(Gestapo! - brzmiało zza okien - Gestapo!)

Pobiegliśmy wpierw na ulicę Polną,
Gdzie grał warkot drukarń "Życia Warszawy".
Przejść przez ulicę nie było nam wolno,
Kolumna wozów ZOMO, garść ciekawych.

Stały z niebieskiej blachy ciężarówki,
Paru gliniarzy ze znudzoną miną.
Wzdłuż Polnej lśniły czarnych butów skuwki
I usłyszałem czyjś szept - "Golędzinów".

Było tak cicho i nic się nie działo,
Żeśmy pobiegli bez namysłu dalej.
Szczeniakom wrażeń przecież zawsze mało,
Zwłaszcza, że lęku nie czuliśmy wcale.

A pod "Rivierą" (gdzie róg Waryńskiego)
Latały w słońcu deski i kamienie,
Walka uliczna wrzała na całego,
Krzyk był i gwizdy, krew i podniecenie.

W poprzek ulicy autobus czerwony
Leżał jak mamut, a za nim studenci
Wołali - "Wolność" - i na wszystkie strony
Szła wieść niezdrowa, że się coś tu święci.

Z daleka ludzie cisi, przestraszeni
Patrzyli, jak się patrzy na ognisko
Z tą fascynacją szaleństwem płomieni
Do których lepiej nie podchodzić blisko.

A potem mama "Juja" nas zabrała
Ciągnąc do domu, za rozgrzane uszy...
- Nie wiecie - łkała - co ja przeżywałam!
A nam - pytania krążyły po duszy.