John Denver - The Night They Drove Old Dixie Down

*klucz: Woja Secesyjna*

Na imię mam Virgil Caine i służyłem na kolei Danville
póki nie przybyła kawaleria Stonemana* by znów przerwać szlaki.
Zimą 65' głodowaliśmy, ledwie uszliśmy z życiem.
5 maja upadło Richmond, to dzień który pamiętam, o doskonale pamiętam:

Noc gdy przybyli do Stanów Południa**, a dzwony dzwoniły,
Noc gdy przybyli do Stanów Południa, a ludzie śpiewali.
Leciało to tak:
La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La.

Wróciłem z żoną z powrotem do Tennessee, gdy pewnego dnia zawołała:
"Vergil, szybko, chodź i zobacz, nadchodzi Robert E. Lee!"***.
A ja nie mam nic przeciwko by zwyczajnie rąbać drwa i nie obchodzi mnie, że mało z tego pieniędzy.
Tak, weź tyle ile potrzebujesz i zostaw resztę.
Nie powinni byli brać tego co było najlepsze...

Noc gdy przybyli do Stanów Południa, a dzwony dzwoniły,
Noc gdy przybyli do Stanów Południa, a ludzie śpiewali.
Leciało to tak:
La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La.

Jak mój ojciec przede mną, będę uprawiał ziemię.
Tak samo jak mój brat nade mną, który stanął po stronie powstania. Miał tylko 18 lat, był dumny i dzielny, ale Jankesi wpędzili go w grób.
Przeklinam błoto pod moimi stopami, bo nie da się wskrzesić Caina gdy został pokonany.

Noc gdy przybyli do Stanów Południa, a dzwony dzwoniły,
Noc gdy przybyli do Stanów Południa, a ludzie śpiewali.
Leciało to tak:
La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La, La.

*Stoneman był jednym z dowódców kawalerii w czasie Wojny Secesyjnej, po stronie Państw Unii (Północ). Jego strategią było niszczenie szlaków zaopatrzenia oraz równianie z ziemią wszystkiego co spotkał na swojej drodze celem obniżenia morale wrogich wojsk. Bohater utworu ucierpiał od jego wojsk jako cywil mieszkający na Południu.

** trudno oddać ten fragment. Autor zdaje się tej szczególnej nocy nadawać nazwę własną, na kształt upamiętnienia jakiejś daty w formie święta - tutaj ową datą miałby być koniec Wojny Secesyjnej 9/10 maja 1865 r. czyli upadek rządu Konfederatów w Richmond (samo miasto technicznie rzecz biorąc nie ucierpiało). "Dixie" to zwyczajowa nazwa Stanów Południowych, które dążyły do secesji - tam właśnie znajdował się bohater piosenki Virgil, gdy nadeszły wojska Unii i zniszczyły jego spokojne życie. "Down" to prawdopodobnie nawiązanie do faktu, że Stany Południowe są "na dole" mapy, wojska dążyły więc w "dół" Stanów.

*** Robert E. Lee był generałem wojsk Konfederatów (armii Południa). Jego wojska maszerowały przez Tennessee gdy znajdował się tam Virgil z żoną. Ta zwrotka jest punktem kulminacyjnym przesłania - podmiot liryczny, cywil niezwiązany z żadną ideologią polityczną, daje wyraz swojemu zmęczeniu wojną, którą okradła go z tego co kochał najbardziej - spokojnego, prostego życia. Mimo swojej neutralności był uwięziony między armiami Północy i Południa, podobnie jak wielu innych ludzi - w tym jego brat, który opowiedział się po stronie Konfederatów, co przypłacił życiem w jednej z bitew.