Budgie – walijska grupa hard rockowa powstała w 1968 w Cardiff jako trio Burke Shelley'a, Tony'ego Bourge'a i Raya Phillipsa.

Pomimo iż przez cały okres swego istnienia nie zdobyła większej popularności poza Wyspami Brytyjskimi i Polską, wśród krytyków uchodzi za jedną z najciekawszych grup klasycznego okresu hard rocka, a jej wpływ na dalszy rozwój ciężkiej muzyki porównuje się z takimi zespołami jak Black Sabbath, Led Zeppelin czy Deep Purple. W niemal wszystkich piosenkach Budgie daje się zauważyć spore wpływy blues rocka, który stanowił największą fascynację członków zespołu, a także rock and rolla oraz jazz rocka, rzadziej zaś elementów celtyckiej muzyki folkowej. Jedną z najbardziej charakterystycznych cech stylu Budgie była przy tym pełna napięcia gra sekcji rytmicznej, zwłaszcza jeśli chodzi o epickie utwory grupy, Parents czy Napoleon Bona Parts 1 & 2. Wszystko to wypełniał wysoki głos wokalisty o rzadko spotykanej barwie oraz teksty utworów: jednym razem mocno egzaltowane, drugim zaś − groteskowe i nasycone czarnym humorem.

W 2006, po ponad 20-letniej przerwie, grupa wydała nowy studyjny album You're All Living in Cuckooland. W Polsce występowała 1982 jako pierwszy zachodni zespół heavymetalowy.

Budgie powstało w Cardiff w 1967 r. w składzie: basista/wokalista Burke Shelley, gitarzysta Brian Goddard, perkusista Ray Phillips i pod nazwą Budgie Droppings, oprotestowana przez pastora, który udostępniał muzykom salę na próby (podobno nazwę zespołu zaczerpnięto z serialu telewizyjnego.) Historii tej jednak zaprzeczył sam Burke Shelley w wywiadzie dla pisma Tylko Rock w 2004 roku. Podobno grupa początkowo nazywała się Six Ton Budgie. W późniejszych latach pod tą nazwą występował oryginalny perkusista Budgie - Ray Phillips. Niedługo do muzyków dołączył drugi gitarzysta Tony Bourge, a Goddard opuścił grupę. Początkowo zespół inspirował się dokonaniami The Beatles, ale wkrótce zaczął dążyć do osiągnięcia mocniejszego brzmienia w stylu Led Zeppelin i Black Sabbath. Aż do 1971 r. miał status amatorski, występując w klubach w Walii. Przełom nadszedł, gdy nagrania Budgie trafiły w ręce znanego producenta Rodgera Baina. Dzięki temu zespół podpisał kontrakt z wielką wytwórnią i mógł wejść do studia, by nagrać materiał na swoją debiutancką płytę.

Album nazwany po prostu Budgie ukazał się w 1971 r. nakładem koncernu MCA. Nagrany został w 4 dni na żywo w studiu na tzw. ośmiośladzie. Przyniósł ciekawą miksturę ciężkich basowo-gitarowych riffów i charakterystycznego wysokiego, niemal dziecięcego głosu wokalisty. Zapoczątkował częste u Budgie tworzenie kompozycji kolażowych o kilku zmianach tempa i nastroju (tu w utworze The Author). Niezwykłości dopełniały dziwne, humorystyczne teksty autorstwa Shelleya oraz akustyczne przerywniki. Na płycie wyróżniał się najdłuższy utwór, zamykający pierwszą stronę albumu winylowego, czyli Nude Disintegrating Parachutist Woman (pod koniec 2003 r. nagrał go amerykański zespół Federation X z pomocą słynnego inżyniera dźwięku Steve'a Albiniego). Ale mimo ciekawego materiału i pochlebnych opinii krytyków, album nie zyskał zbyt dużej popularności. Nie zniechęciło to członków zespołu, którzy rok po debiucie wydali kolejną dobrze ocenianą płytę - Squawk, również produkowana przez Baina. Na niej znalazł się singlowy utwór Whiskey River oraz epicka kompozycja Young Is a World.

Największym sukcesem artystycznym Budgie stała się trzecia płyta długogrająca - Never Turn Your Back on a Friend (wrzesień 1973), wyprodukowana przez zespół, na której znalazły się m.in.: słynny Breadfan (w 1988 r. nagrany przez Metallikę) oraz szalona przeróbka starego bluesa z 1935 r. Baby, Please Don't Go. Ten album uważany jest dziś przez krytyków za jedno z największych osiągnięć hard rocka, a zamykająca go monumentalna ballada Parents, napisana przez basistę przed powstaniem zespołu, stawiana jest często w jednym rzędzie z najciekawszymi utworami ówczesnej światowej czołówki muzyki rockowej. Parents opowiada o bólu spowodowanym utratą rodziców. Mimo to Never Turn Your Back on a Friend sprzedało się w niewiele większej liczbie egzemplarzy niż dwa pierwsze albumy. Równocześnie na limitowanej płycie promocyjnej dla stacji radiowych pojawił się 40-miutowy materiał Budgie In Concert.

Sukcesem komercyjnym okazał się dopiero kolejny album - In For The Kill (1974), zawierający m.in. singlowy utwór Crash Course In Brain Surgery, nawiązujący do słynnego nagrania Paranoid grupy Black Sabbath. Tuż przed rozpoczęciem sesji nagraniowej do płyty doszło do kłótni pomiędzy Shelleyem a Phillipsem. W rezultacie ten longplay współtworzył angielski perkusista Pete Boot. Na szczęście grupa udowodniła, że mimo zmian personalnych nadal jest w stanie tworzyć wysokiej klasy muzykę, taką jak kilkuczęściowy utwór tytułowy czy niemal 10-minutowy hard-rockowy poemat Zoom Club. Sięgnęła w rejony dostępne dla wielkich gwiazd, jak Led Zeppelin, którego utwór Dazed And Confused mógł zainspirować kompozycję Hammer And Tongs, czy Ten Years After, słyszalne w Running From My Soul. To wydawnictwo pozwoliło grupie Budgie krótkotrwale wspiąć się na szczyt swej kariery.

Po trasie koncertowej promującej In For The Kill doszło do kolejnej zmiany personalnej - perkusista Boot został zastąpiony przez Walijczyka Steve’a Williamsa, z zespołu Quest, z którym Budgie zarejestrował materiał na swą ostatnią klasyczną płytę - Bandolier (1975). Charakteryzowała się ona zwrotem ku jeszcze cięższym brzmieniom, czego przykładem jest heavymetalowy, napędzany brzmieniem ciężkiego basu utwór Napoleon Bona Part 1&2. Zawierała też kolejny cover - I Ain't No Mountain, kompozycję Andy'ego Fairweathera-Low, wydaną też na singlu. Z pozostałego materiału korzystnie wyróżniały się nagrania Slipaway i suitowo-kolażowe Who Do You Want For Your Love. Z powodu trudności w odtworzeniu muzyki z tej płyty na żywo, zespół dokoptował do składu koncertowego drugiego gitarzystę poleconego przez Steve'a Williamsa - Myfa Isaaca.

W tym składzie zespół grał do lipca 1978 r., kiedy to po tournée w Ameryce Północnej odszedł gitarzysta prowadzący Bourge a wraz z nim Myf Isaac. W tym czasie Budgie przeszło do koncernu A&M i nagrało dwa albumy, które niestety okazały się znacznie gorsze od wcześniejszych dokonań zespołu i, co stało się niemal niechlubną tradycją, nie porażały liczbą sprzedanych kopii. If I Were Brittania I'd Waive the Rules (1976) oraz Impeckable (1978) charakteryzowały się zwrotem ku muzyce funky. Mimo to pierwsza zawierała stylowy rockowy utwór Anne Neggen, klasyczną dla zespołu długą balladę z codą Black Velvet Stallion oraz zaśpiewaną przez Bourge'a akustyczną miniaturę Heaven Knows Our Name. Na drugiej zaś wyróżniały się: rockowe nagranie Melt The Ice Away, urozmaicone wewnętrznie Pyramids i Don't Dilute The Water oraz melancholijna kompozycja Don't Go Away. Na singlu ukazał się z niej Smile Boy Smile. W tych latach MCA wydała też składankę Best Of Budgie.

Po 1978 r. doszło do najważniejszej zmiany w historii zespołu. Wakujące miejsce gitarzysty po Tonym zajął najpierw na krótko Rob Kendrick, były gitarzysta zespołu Trapeze, a po nim John Thomas. Już pierwsze wydawnictwo nowego składu zapowiadało kolejne zmiany stylistyczne. Sprzedana w niewielkim nakładzie i trudno dostępna później "czwórka" If Swallowed Do Not Induce Vomiting (1980), nagrana już dla firmy RCA, dowodziła zwrotu zespołu w stronę tzw. nowej fali brytyjskiego heavy metalu, którego dokonywały też w tamtych czasach inne zespoły, np. Wishbone Ash. Zespół zmienił też image i włożył skórzane kurtki. Niestety grupa nie potrafiła znaleźć swego miejsca w tym nurcie i próbowała naśladować młodszych wykonawców, np. zespół Saxon czy nawet Iron Maiden. Skróciła też swoje utwory do formatu standardowego poprockowego nagrania. Nowe albumy Power Supply (1980) i Nightflight (1981) były ogólnie nieprzekonujące i mało oryginalne wobec modnej wówczas muzyki. Na pierwszym znalazł się jednak piękny i bardzo popularny w Polsce utwór Time To Remember, rockowy wymiatacz Gunslinger oraz singlowa kompozycja Crime Against The World, na drugim singiel Keeping A Rendezvous i dramatyczny song Turned To Stone, wydany później u nas przez Tonpress na singlu razem z She Used Me Up, również z płyty Nightflight. Mogły się na niej podobać też energetyczne nagrania Don't Lay Down And Die i Reaper Of The Glory, najbardziej chyba zbliżone do nagrań popularnej wtedy grupy Saxon.

W 1982 r. poszerzono skład o klawiszowca Duncana Mackaya, co zbliżyło styl grupy do glam rocka, czego dowodem jest nagranie mocno w zamiarze komercyjnej płyty Deliver Us From Evil (listopad 1982). Krążek ten poniósł jednak klęskę artystyczną i do dziś uważany jest za najsłabsze wydawnictwo zespołu. Zawiera jednak bardzo popularne u nas nagrania: balladę Alison oraz rockowy utwór Hold On To Love, a także nigdy nie prezentowany w Polskim Radiu utwór Bored With Russia. Chyba najciekawszy na płycie jest utwór Flowers In The Attic, kończący pierwszą stronę płyty analogowej, w którym wykorzystano gitarę akustyczną i brzmienia orkiestrowe. Reszta materiału znamionuje wyczerpanie inwencji, tak w muzyce, jak i w nienadzwyczajnych, pozbawionych wcześniejszego dowcipu i surrealizmu tekstach (Young Girls, Don't Cry i in.). (Utwór Alison mógł zainspirować zespół Sonic Youth i jego nagranie Dirty Boots).

Latem 1982 r. Budgie zagrało na festiwalu w Reading, a w sierpniu 1982 r. odwiedziło Polskę dając podczas dwutygodniowego tournée 16 koncertów, które zgromadziły ogromne rzesze ludzi i potwierdziły wielką popularność grupy w naszym kraju. Zaskoczyło to również muzyków, którzy w trakcie trasy zmienili jej program i dodali więcej klasycznych nagrań. Na nowej płycie zamieścili dedykację po polsku, a dla fanów z Białegostoku, gdzie planowany koncert nie doszedł do skutku, przeznaczyli kilkanaście egzemplarzy albumu. Mimo to był to bardzo nieudany artystycznie okres dla grupy, która zagubiła swój styl oraz traciła fanów.

Po niepowodzeniach z początku lat 80. zespół zwolnił tempo. W 1985 r. miejsce Williamsa zajął Jim Simpson, były perkusista UFO, co jednak niewiele dało. Rozpad grupy nastąpił w 1988 r. Burke Shelley najpierw próbował nagrywać solo, rok później założył grupę The Superclarkes, która przetrwała dwa lata by w końcu zarzucić muzykę i oddać się studiom, podróżom po Azji i rodzinie. Przerwa trwała w latach 1990-95, kiedy to poświęcił się głównie życiu rodzinnemu i doczekał dwojga dzieci: córki (1995) i syna (1997). Na krótko Budgie zostało wskrzeszone w latach 1995-96 w składzie z Thomasem oraz Robertem 'Congo' Jonesem ale skład nie utrzymał się. Pamięć o zespole trwała chyba tylko w Polsce, gdzie jej nagrania prezentowali na radiowej antenie m.in. Piotr Kaczkowski, który zafascynował się już pierwszą płytą zespołu, Marek Niedźwiecki, Janusz Kosiński oraz Tomasz Beksiński. W lutym, marcu i kwietniu 1985 r. większość nagrań Budgie przedstawił w Trójce w audycji Katalog nagrań red. Grzegorz Wasowski. Dyskografię zespołu podał też wtedy tygodnik Razem, który przedstawił sylwetkę grupy również w 1981 r., a relację z jej koncertów w 1982 r. Koncerty tamte opisała też m.in. Gazeta Młodych.

Pod koniec lat 80. niektóre płyty Budgie wyszły w limitowanych edycjach na pirackich płytach kompaktowych, m.in. w Japonii i Niemczech. Zainteresowanie fanów skłoniło firmę MCA do wydania na kompakcie płyty Squawk (1990). Rok później nagranie koncertowe utworu Rockin' Man znalazło się na składance Don't Dare To Forget, zaś byli muzycy Budgie Tony Bourge i Ray Phillips nagrali ciekawą płytę pod szyldem Tredegar. Dodatkowo wykonywanie utworów Budgie przez takie zespoły jak Metallica czy Iron Maiden ożywiło zainteresowanie zespołem. Konsekwencją tego była reaktywacja grupy i wznowienie jej nagrań oraz publikacja materiałów archiwalnych. Wśród nich były dwukompaktowe zestawy Ecstasy Of Fumbling (1996), We Came, We Saw... (1997, nagrania z Reading 1980 i 1982) i Heavier Than Air (1998). Dodatkowo w Polsce w latach 90. ukazało się kilka pirackich kaset zespołu Budgie, w tym składanki i nagrania koncertowe, np. z St. Louis z roku 1976. W październiku 1996 r. miesięcznik Tylko Rock poświęcił grupie tzw. wkładkę.

Wznowienie działalności przez Budgie nastąpiło w 1999 r. w składzie Burke Shelley, John Thomas i Steve Williams. Wkrótce Thomas poważnie zachorował i został zastąpiony przez Andy'ego Harta; z nim w składzie Budgie nagrało koncertową płytę Life in San Antonio. Pod koniec 2002 r. Hart zrezygnował z występów, a jego miejsce zajął Simon Lees. Przygotowano kompaktowe reedycje albumów Budgie, poszerzone o mało znane lub niepublikowane bonusy oraz pliki video.

W 2004 r. zespół ponownie odwiedził Polskę. Zagrał koncerty: 4 marca w Warszawie i 5 marca w Krakowie, zaś 1 maja, z okazji wejścia Polski do Unii Europejskiej, w Lublinie. W listopadzie 2006 r. grupa wydała nowy, przygotowywany od 2003 r. album You're All Living in Cuckooland, prezentujący dotychczasowe, dość różnorodne w sumie oblicze zespołu, choć bez zaskakujących rewelacji. W 2007 r. Budgie zagrało u nas trasę koncertową promująca tę płytę: 12 kwietnia w Poznaniu, 13 kwietnia w Warszawie i 14 kwietnia w Krakowie.

W lipcu 2007 r. zespół opuścił Simon Lees. Kontynuował karierę solową oraz pomagał młodemu zespołowi Anubis, który został stworzony przez Pete'a Williamsona - człowieka wspomagającego głównego managera Budgie oraz Andy'ego Harta.

W związku z tym grupa musiała przełożyć swoją pierwszą w historii trasę po Australii z października 2007 na luty 2008 r., do czasu znalezienia nowego gitarzysty. Pierwszym oficjalnym następcą Leesa został Andy James, ale ze względów osobistych zrezygnował z występów i dopiero w styczniu 2008 r. zespół zagrał swój pierwszy koncert z nowym gitarzystą, którym został Craig Goldy, były członek grupy Dio. Nowe tournée po Polsce zaplanowane na listopad 2008 r. objęło Poznań, Warszawę, Łódź, Lublin i Katowice. Drugą jego część zaplanowano na przełom kwietnia i maja 2009 roku. Zespół zagrał w kilkunastu polskich miastach, po czym powrócił do Wielkiej Brytanii gdzie po kilku koncertach ponownie wyjechał na tournée do Australii.

W sierpniu 2009 zespół powrócił do Polski, dając koncert na Festiwalu Legend Rocka. Jesienią 2010 roku, zaplanowano kolejną trasę po Polsce. Po przybyciu zespołu do kraju lider grupy Burke Shelley musiał być hospitalizowany. Przeprowadzona została operacja aorty brzusznej. Trasa z przyczyn zdrowotnych została odwołana. Shelley po blisko dwóch latach przerwy wrócił do koncertowania jednak ograniczył się tylko do występów w lokalnych pubach, akompaniując innym artystom. W sierpniu 2012 roku, perkusista Steve Williams, na swoim profilu w serwisie Facebook zdradził, że jest bardzo mało prawdopodobne aby zespół wyruszył jeszcze kiedykolwiek w trasę koncertową. Perkusista skoncentrował się na wspomaganiu rockowego zespołu LowLife.

W marcu 2013 ukazała się książka autorstwa Chrisa Pike’a zatytułowana Budgie’s First Three Albums, która opisuje najwcześniejszą część historii zespołu, do momentu odejścia z niej Raya Phillipsa. Blisko 300-stronicowa książka zawiera również wywiad-rzekę z pierwszym perkusistą Budgie, który udziela odpowiedzi na pytania dotyczące czasów gdy zespół nagrywał swoje pierwsze trzy albumy. Zapowiadane są kolejne części ukazujące dalsze losy grupy.

Niespodziewanie w kwietniu i maju 2013 roku Tony Bourge wydał dwa solowe albumy zatytułowane odpowiednio Crank It Up i Chilling Out. Płyty zostały nagrane na przestrzeni kilkunastu lat w jego domowym studiu. Gitarzystę wspomógł w nagraniach jego syn Kingsley. Albumy można kupić w sklepie Amazon, na razie tylko w postaci plików mp3.

4 marca 2016 roku Steve Williams, za pośrednictwem portalu Facebook, poinformował o śmierci Johna Thomasa, gitarzysty Budgie, który nagrał z zespołem trzy albumy studyjne – Power Supply, Nightflight oraz Deliver Us From Evil.

27 lutego 2018 roku Pete Boot, perkusista Budgie w latach 1973–1974, zmarł w wieku 67 lat. Przez wiele lat cierpiał na chorobę Parkinsona.

W kwietniu 2018 roku została wydana autobiografia Raya Phillipsa, pierwszego perkusisty Budgie.

10 stycznia 2022 zmarł Burke Shelley.